Hekk kif it-Tuneżini jsibuha dejjem aktar diffiċli biex isibu ħobż fil-furnara, il-gvern Tuneżin qed jipprova jrażżan l-iskuntentizza f’pajjiż li esperjenza l-“irvellijiet tal-ħobż” 40 sena ilu.
Din kienet problema rikorrenti għal dawn l-aħħar xhur. Matul ix-xahar tar-Ramadan, f’Marzu li għadda, it-Tuneżija esperjenzat diversi għeluq ta’ fran. Konsegwenza: kien diffiċli ħafna għall-popolazzjonijiet lokali biex jaħżnu d-dqiq, iżda speċjalment il-ħobż, wieħed mill-aktar ikel popolari matul ix-xahar imbierek. Sitwazzjoni li t-Tuneżija għandha parzjalment għall-gwerra fl-Ukrajna, il-pajjiż tal-Afrika ta’ Fuq huwa dipendenti fuq il-qamħ Ukren.
Xorta waħda, fl-aħħar, ir-Ramadan mar relattivament tajjeb. Imma n-nuqqas ta’ ħobż għadu jhedded. Madankollu, kif nafu, fit-Tuneżija, in-nuqqas ta’ ħobż huwa ħafna aktar minn sempliċi problema ekonomika, hija politika. F’Diċembru 1983, il-gvern Tuneżin kien iddeċieda li jżid il-prezz tal-baguette, minn 50 għal 90 millimes. Wara "irvellijiet tal-ħobż" li kien ikkawża bejn 70 u 150 mewt, skont is-sorsi, il-Ministru tal-Intern kien tkeċċa mill-President Habib Bourguiba.
Biżżejjed ngħid li Kaïs Saïed jaf x’qed jistennieh jekk ma jsolvix malajr din il-problema. Il-President Tuneżin semma n-nuqqas ta’ ħobż waqt waħda mill-aħħar ħarġiet tiegħu, u qal li “l-ħobż irid ikun disponibbli għaċ-ċittadini”. Eħfef jingħad milli jsir? Miniex ċert. Skont il-Kap tal-Istat, id-dqiq huwa fil-fatt dejjem disponibbli u dan in-nuqqas huwa plot orkestrat mill-avversarji tiegħu li “jimmanipulaw il-mezzi ta’ sussistenza u l-ħajja taċ-ċittadini, kull darba jivvintaw kriżi, speċjalment dik tal-ħobż, zokkor u żejt.
Spjegazzjoni li ma tissodisfax lit-Tuneżini, li jiffullaw quddiem il-furnara biex jieħdu l-ħobż f’diversi bliet tal-pajjiż. Min-naħa tal-Ministeru tal-Kummerċ, huwa rikonoxxut li l-ħruġ ta 'Kaïs Saïed huwa bla dubju esaġerat: il-Ministru Kalthoum Ben Rejeb tabilħaqq ammetta nuqqas ta’ provvista ta’ dqiq. Sitwazzjoni li għandha ħafna lill-finanzi tal-istat, bl-aħmar. L-importazzjoni tal-qamħ issa hija għalja ħafna, u diffiċli għall-gvern biex jirrikorri għall-produtturi lokali tiegħu.
Ħafna raġunijiet mogħtija
Il-pajjiż għandu “l-obbligu li jimporta 100% tal-ħtiġijiet tiegħu ta’ qamħ durum, qamħ komuni u xgħir għal din is-sena, billi jaf li l-produzzjoni nazzjonali hija biss biżżejjed biex tkopri 10% tal-bżonnijiet, jiġifieri tletin jum ta’ konsum f’każ ta’ ħsad tajjeb. ,” tgħid Anis Kharbeche, membru tal-bord eżekuttiv tal-Unjoni Tuneżina tal-Agrikoltura u s-Sajd (Utap).
Minħabba f’hekk, Tuneż għadu tiddependi fuq istituzzjonijiet internazzjonali, bħall-Bank Dinji jew il-Bank Afrikan għall-Iżvilupp, biex jiksbu qamħ durum. Għall-qamħ komuni, in-nuqqas m'għandux soluzzjoni reali.
Intant, il-gvern iġġiegħel lit-Tuneżini jħossuhom ħatja talli, skont hu, ikkunsmaw wisq ħobż. Iżda f'nofs kriżi tal-għoli tal-ħajja, il-ħobż huwa staple, grazzi għas-sussidju tad-dqiq. Problema: il-fond ta' kumpens jista', fit-tul, ma jibqax jintuża biex jiffinanzja dqiq, li għalhekk bla dubju jżid il-prezz tal-ħobż.
Dilemma għall-President tar-Repubblika: li tmiss dan il-fond ta’ kumpens, fl-istat attwali, jirrappreżenta riskju politiku kbir wisq. Ħalli n-nuqqas ikompli wkoll. Jekk il-ħobż jibqa’ nieqes fil-fran u s-sitwazzjoni tmur għall-agħar, it-Tuneżija tista’ tistenna taqlib soċjali kbir.