Bejn Franza u l-Alġerija, l-innu tad-diskord

Id-dħul mill-ġdid mill-President Abdelmadjid Tebboune ta’ vers mill-innu Alġerin, li jevoka lill-kolonizzatur Franċiż, huwa kontroversjali fi Franza. Spjegazzjonijiet.

“O Franza! Iż-żmien għall-palaver spiċċa. Għalaqnieha kif wieħed jagħlaq ktieb. O Franza! Wasal il-jum meta trid tkun responsabbli. Lesti ! Hawnhekk hawn it-tweġiba tagħna. Il-verdett, ir-rivoluzzjoni tagħna se jwassal. Għax iddeċidejna li l-Alġerija se tgħix. Xhud dan! Ilu xahar minn meta l-President Alġerin Abdelmadjid Tebboune ffirma digriet li jerġa’ jdaħħal vers li qabel kien tneħħa mill-innu nazzjonali tal-Alġerija. Fl-1986, dan il-vers kien sparixxa minn “Kassaman”, l-innu Alġerin, fuq talba ta’ Chadli Bendjedid, dak iż-żmien President tar-Repubblika. U fl-2007, kien Abdelaziz Bouteflika li talab li dan il-vers jitneħħa b’mod permanenti mill-kotba tal-iskola.

Xahar wara l-iffirmar tad-digriet, fi Franza, hija l-kommossjoni. Il-lemin estrem Franċiż tabilħaqq ħataf l-informazzjoni, li s'issa baqgħet inosservata, biex temmen li l-Alġerija kienet qed tipprovoka lil Franza. “L-arja kbira tal-gwerra, hawn nerġgħu! jikteb, pereżempju, Marianne, rivista tal-lemin estrem. Biżżejjed biex jipprovoka rispons uffiċjali mill-gvern Franċiż. Il-Ministru tal-Affarijiet Barranin, Catherine Colonna, qieset “li dan jista’ jidher fil-ħin ħażin”. Filwaqt li timminimizza l-kontroversja. Dwar il-kontenut ta’ dan il-koppt, hija tafferma li “l-kuntest taż-żmien jispjegah”.

Innu miktub bid-demm ta’ attivist tal-indipendenza

Din hija bla dubju, barra minn hekk, l-aktar sentenza sfumata tal-kap tad-diplomazija Franċiża. M’għandniex niftakru li l-innu Alġerin inkiteb minn Moufdi Zakaria, poeta Alġerin u attivist għall-indipendenza, fl-1955, tmien snin qabel ma ġie adottat? Skont il-leġġenda, Zakaria kien kiteb il-lirika fuq il-ħitan taċ-ċella tiegħu, li fiha kien il-ħabs minħabba s-sħubija tiegħu fl-FLN, bid-demm tiegħu. Il-versi l-oħra jitkellmu wkoll indirettament dwar Franza. “Għall-indipendenza tagħna, morna għall-gwerra,” qal wieħed minnhom, pereżempju. Xejn mhux normali meta wieħed ikun jaf l-istorja tal-kolonizzazzjoni tal-Alġerija.

U mbagħad, tikkritika l-innu Alġerin għax ikun wisq gwerra, meta tixxandar “La Marseillaise” waqt kull ċerimonja uffiċjali, tkun xi ftit minfuħa! Il-vers "Qu'un sang impure nos sillons", mill-innu Franċiż, pereżempju, ġie kkritikat ħafna drabi. Jean Jaurès ra, f’din il-koppt, “rimarka abominabbli, għax hekk kif il-partiti jibdew jgħidu li d-demm huwa impur li joħroġ fil-vini tal-avversarji tagħhom, jibdew ixerrduh f’għargħar u r-rivoluzzjonijiet isiru biċċieri”.

Madankollu, il-kontroversja Franċiża tqajjem diversi mistoqsijiet. Nibda b'dik tan-nuqqas ta' rispett tas-sovranità Alġerina minn Pariġi, l-ewwel. Alġerin elett jitlob “in-naħa Franċiża biex tirrispetta d-deċiżjoni Alġerina, hemm passat bl-uġigħ bejn iż-żewġ pajjiżi u l-innu jesprimi parti minnu, u dan l-uġigħ jippersisti s’issa”. Il-kontroparti ta’ Catherine Colonna, Ahmed Attaf, ironikament sostna li l-ministru Franċiż seta’ “kkritika wkoll il-mużika” jekk din tal-aħħar “ma kinitx tixraqilha. Tqum ukoll il-kwistjoni tal-interpretazzjoni. F’dan il-vers, aġġornat, “qed nitkellmu dwar xhieda, qed nitolbu lil Franza tagħti kontijiet, tiġbor sors diplomatiku. Li titkellem dwar couplet kontra Franza, jew saħansitra kontra l-Franċiż, huwa daqsxejn simplistiku”. Imma l-istampa Franċiża, fejn tidħol l-Alġerija, tħobb toħroġ l-istess ritornell...